رژیم غذایی بعد از ساسی بای پس بخش مهمی از پروسه کاهش وزن بدین شیوه است. عمل جراحی ساسی بای پس معده (Sleeve Gastrectomy) یکی از روشهای موثر برای کاهش وزن در افراد با چاقی مفرط است. این عمل جراحی با خارج کردن بخشی از معده و تبدیل آن به یک لوله بسیار باریک انجام میشود، که منجر به کاهش میزان غذای مصرفی و کاهش وزن میشود.
پس از انجام این عمل جراحی، رژیم غذایی خاصی باید برای حفظ نتایج و جلوگیری از مشکلات پیشآمده پس از جراحی دنبال شود. دکتر محسن میرحسینی در این مقاله، به بررسی مراحل رژیم غذایی پس از عمل جراحی ساسی بای پس معده، غذاهای ممنوعه، عناصر کلیدی رژیم غذایی، میزان کاهش وزن، و نکات مهم دیگر میپردازد.
جراحی ساسی بای پس
جراحی ساسی بای پس معده یکی از بهروزترین روشهای جراحی کاهش وزن است که به صورت عمل بسته اجرا میشود و امروزه تعداد زیادی از افراد به آن روی آوردهاند. این روش جراحی نسبت به دیگر روشهای کاهش وزن پیچیدهتر به نظر میرسد، زیرا در آن از دو عمل مهم، شامل عمل اسلیو معده و بای پس معده، استفاده میشود، که ابتدا اسلیو و سپس قسمتی از روده کوچک به معده باقیمانده وصل میشود و این قسمت به نام “بای پس” شناخته میشود.
از ویژگیهای منحصربهفرد این جراحی، سرعت در رسیدن به نتایج دلخواه و کاهش وزن بصورت چشمگیر است. از دیگر مزایای این روش، تاثیر مثبت بر دیابت نوع ۲ است؛ به طوری که بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری، پس از انجام جراحی، توانایی بهتری در کنترل و مدیریت این بیماری دارند. البته باید این نکته را متذکر شد که این دستاورد ها بدون رعایت رژیم غذایی بعد از ساسی بای پس امکانپذیر نمی باشد.
تفاوت ساسی بای پس معده و جراحی بای پس
تفاوت اصلی بین جراحی ساسی بای پس معده و جراحی بای پس معده (بایپس) در این است که در ساسی بای پس معده، معده ایتدا همانند جراحی اسلیو به شکل لولهای باریک تغییر شکل مییابد و حجم آن کاهش مییابد، اما مسیر طبیعی گوارش تغییر نمیکند.
از طرف دیگر، در جراحی بای پس (بایپس)، معده به دو بخش تقسیم میشود: معده کوچک و معده بزرگ، و قسمتی از روده کوچک به معده کوچکتر متصل میشود تا از معده بزرگ به نام بای پس عبور داده شود.
این تغییر مسیر غذا به معنای کاهش جذب کالریها در مرحله اولیه هضم آن، توسط بدن میباشد. به طور کلی، ساسی بای پس معده تغییرات اصلی در حجم معده ایجاد میکند، در حالی که جراحی بای پس تغییرات در ترتیب مسیر گوارش را نیز شامل میشود که به جذب کمتر کالریها کمک میکند. انتخاب بین این دو روش بر اساس وضعیت و نیازهای هر بیمار و توصیه پزشک تعیین میشود.
مراحل رژیم غذایی بعد از ساسی بای پس
- مرحله مایعات (Liquid Phase):
- این مرحله معمولاً در 1 تا 2 هفته اول پس از عمل جراحی شروع میشود.
- طی این مدت، تنها میتوانید مایعات شفاف مانند آب، نوشیدنی بدون گاز و الکل، عصارهها و مکمل معده را مصرف کنید.
- هدف از این مرحله، آماده کردن معده برای مراحل بعدی و جلوگیری از ایجاد تنش در اثر تغذیه نادرست بر روی معده کوچک و جدید است.
- مرحله غذاهای نرم (Soft Foods Phase):
- این مرحله معمولاً پس از اتمام مرحله مایعات آغاز میشود و تا 2 تا 4 هفته به طول میانجامد.
- در این مرحله، میتوانید مواد غذایی نرم مانند ماهی پخته ، تخم مرغ پخته، پوره سبزیجات و دسرهای نرم را به میزان متناسب مصرف کنید.
- از مواد معدنی و ویتامینهای مکمل استفاده میشود تا نیازهای غذایی شما تامین شود.
- مرحله غذاهای معمولی (Solid Foods Phase):
- این مرحله بعد از اتمام مرحله نرم معمولاً آغاز میشود و به مدت 4 تا 6 هفته یا بیشتر ادامه دارد.
- در این مرحله، مصرف نسکافه و نوشیدنیهای شیرین مانند آب پرتقال تا حد امکان محدود شوند، زیرا این مواد ممکن است منجر به افزایش وزن شوند و تأثیر منفی بر روند کاهش وزن داشته باشند. به جای آن، تمرکز بر روی مصرف غذاهای معتدل و سالم باشد.
غذاهای ممنوعه در رژیم غذایی بعد از ساسی بای پس
- مواد قندی پراکنده (Sugary Snacks): از مصرف مواد شیرینکننده و موادی که سریعاً به قند تبدیل میشوند مثل شکلات و کیک باید پرهیز کنید.
- غذاهای با فیبر بالا (High-Fiber Foods): در ابتدای رژیم غذایی، غذاهای با فیبر بالا مانند نان کامل و حبوبات باعث افزایش ترشحات معده و مشکلات در گوارش میشوند.
- غذاهای پرچرب و روغنهای غیرسالم (Unhealthy Fats): از مصرف روغنهای چربی اشباع شده و ترانس چربی باید خودداری کنید.
عناصر کلیدی رژیم غذایی بعد از ساسی بای پس معده
- پروتئین:
- پس از عمل جراحی، مصرف پروتئین بسیار مهم است. ماهی، مرغ، تخم مرغ، و مواد لبنیات با کم چربی منابع عالی پروتئین هستند.
- ویتامینها و مواد معدنی:
- باید به مصرف ویتامینها و مواد معدنی مکمل اهمیت دهید، زیرا بعضی از عناصر غذایی به دلیل مصرف محدود، ممکن است کمبود داشته باشند.
- مصرف آب:
- مصرف آب بسیار مهم است. آب به حفظ رطوبت بدن و افزایش جذب غذا و استفاده بهینه از ترکیبات مغذی موجود در آن، توسط بدن کمک میکند.
میزان کاهش وزن
میزان کاهش وزن با رژیم غذایی بعد از ساسی بای پس به عوامل متعددی از جمله وزن اولیه، پیگیری رژیم غذایی، و فعالیت بدنی وابسته است. معمولاً در سه تا شش ماه اول بعد از عمل جراحی میتوانید حدود 30 تا 40 درصد از وزن اضافی خود را از دست بدهید.
نکات مهم
- مواد غذایی و غذاهای جامد را خوب بجوید.
- به توصیههای پزشک و متخصص تغذیه پایبند باشید.
- فعالیت بدنی منظم را در روزهای بعد از عمل جراحی انجام داشته باشید.
سخن آخر
رژیم غذایی بعد از ساسی بای پس معده بسیار حائز اهمیت است. این عمل جراحی میتواند تغییرات زیادی در دستگاه گوارش ایجاد کند و بنابراین، رعایت یک رژیم غذایی مناسب و با مراقبت ویژه بسیار مهم است.
رژیم غذایی پس از این عمل جراحی باید معتدل، غنی از مواد غذایی با ارزش و با تعداد وعدههای بیشتر باشد. این شامل مصرف مواد غذایی با پروتئین بالا، میوهها و سبزیجات، و مکملهای غذایی ممکن است.
همچنین، باید از مصرف مواد غذایی با قند و چربی بالا پرهیز کرد. متخصص تغذیه یا پزشک متخصص میتواند رژیم غذایی مناسب را تعیین و تنظیم کند. رعایت دقیق این رژیم غذایی به بهبود سلامت بیمار و کاهش وزن به صورت ایمن و موثر کمک میکند.