تأثیر عمل بایپس معده بر فشار خون، در علم پزشکی به اثبات رسیده است هستند که علاوه بر کاهش وزن،اثرات بزرگی بر سلامتی انسانها دارد. بایپس معده به عنوان یک عمل جراحی کاهش وزن موثر و معتبر شناخته میشود که تأثیرات چشمگیری بر فشار خون افراد مبتلا به چاقی و بیماریهای مرتبط دارد.
دکتر محسن میرحسینی در این مقدمه، به بررسی تأثیر عمل بایپس معده بر فشار خون و نحوه کاهش آن در افراد، بعد از این عمل جراحی خواهد پرداخت. این ارتباط میتواند نقش مهمی در بهبود سلامتی و کاهش خطر بیماریهای قلبی و عروقی ایفا کند و در ادامه مقاله، ما به تفصیل به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
عمل بای پس معده
عمل بای پس معده یک عمل جراحی برای کاهش وزن است. در این عمل، معده به دو قسمت تقسیم میشود. یک قسمت که به نام معده کوچک ایجاد میشود که مقدار کمتری از مواد غذایی را میپذیرد و به دلیل اشباع سریع آن باعث سیری زودرس و سریع میشود. قسمت دیگر به نام “معدهگذر”
ساخته میشود که مواد غذایی را به روده هدایت میکند.
این عمل به دلیل اینکه غذای کمتری در خود جای می دهد و بخشی از مواد غذایی نیز جذب بدن نمیشود، موجب کاهش وزن میشود . عمل بای پس معده به افراد کمک میکند وزن خود را کاهش دهند و مشکلات چاقی مثل دیابت و مشکلات قلبی را بهبود بخشند که تأثیر عمل بایپس معده بر فشار خون از این طریق به اثبات رسیده است.
فشار خون
فشار خون به قوانینی که خون در عروق بدن جاری میشود و به دیواره عروق فشار وارد میکند، اطلاق میشود. این فشار به دو عنصر اصلی تقسیم میشود: فشار خون انقباضی (Systolic)، که در لحظه انقباض قلب و بالاترین فشار خون در عروق ایجاد میشود، و فشار خون انبساطی (Diastolic) که در لحظه انبساط قلب و پایینترین فشار خون ثبت میشود.
این دو عدد به صورت میلیمتر جیوه (mm Hg) اندازهگیری میشوند. فشار خون انقباضی به عنوان عدد بالاتر (مثلاً 120) و فشار خون انبساطی به عنوان عدد پایینتر (مثلاً 80) اعلام میشود. مقادیر نرمال فشار خون معمولاً به عنوان “120/80 mm Hg” تا “140/90 mm Hg” تعریف میشوند، اما مقادیر ایدهآل ممکن است بسته به سن، جنسیت، و وضعیت سلامتی افراد متغیر باشند.
بایپس معده و مکانیزمهای تأثیرگذار بر فشار خون
تأثیر عمل بایپس معده بر فشار خون از طریق تغییر در ترکیب عملکرد دستگاه گوارش و مسیر مواد غذایی در بدن ایجاد میشود. این عمل جراحی تأثیرات مستقیمی بر فشار خون دارد، و دلایل آن به شرح زیر میباشند:
- کاهش وزن: بایپس معده باعث کاهش حجم معده و مصرف کالری کاهش مییابد. افراد پس از این عمل به سیری سریع و زودرس داشته و مقدار کمتری از مواد غذایی استفاده میکنند. این کاهش وزن به تدریج فشار خون را کاهش میدهد.
- تغییر در هورمونها: بایپس معده تأثیرات هورمونی در بدن را نیز تغییر میدهد. به طور خاص، هورمونهای مشتق از معده مثل گرلین (ghrelin) کاهش مییابند. گرلین به عنوان یک هورمون افزایش اشتها شناخته میشود، و کاهش آن منجر به مصرف کمتر مواد غذایی و بهبود فشار خون میشود.
- کاهش التهاب: این عمل جراحی ممکن است به کاهش التهاب در بدن کمک کند. التهابها میتوانند به فشار خون بالا منجر شوند، و کاهش آنها ممکن است فشار خون را کاهش دهد.
- کاهش چربی و الکل: بعد از عمل بایپس معده، ممکن است افراد به دلیل تغییر در عادات غذایی و تغذیه، چربی و الکل کمتری مصرف کنند. این تغییرات در ترکیب غذایی ممکن است به کاهش کلسترول و چربیها در خون منجر شود، که در نتیجه فشار خون را کاهش میدهد.
- کاهش مقدار نمک مصرفی: بعد از عمل بایپس معده، افراد ممکن است مقدار نمک مصرفی خود را کاهش دهند. مصرف زیاد نمک میتواند به افزایش فشار خون منجر شود. تغییرات در عادات غذایی میتوانند به کنترل فشار خون کمک کنند.
- کاهش چاقی در مناطق مخصوص: بعضی از افراد با عمل بایپس معده تمایل به کاهش چاقی در بخش های خاصی از بدن، مانند دور شکم، دارند. این تغییرات ظاهری ممکن است به بهبود قلبی عروقی و کاهش فشار خون کمک کنند.
دلایل و اثبات علمی
اثباتهای علمی مرتبط با تأثیر عمل بایپس معده بر فشار خون معمولاً از طریق مطالعات کلینیکی و پژوهشهای علمی انجام میشوند. این تحقیقات ممکن است نتایج متنوعی ارائه دهند، اما برخی از مطالعات نشان میدهند که عمل بایپس معده میتواند به بهبود فشار خون کمک کند. در ادامه به برخی از تحقیقات و اثباتهای علمی اشاره میشود:
- مطالعه انجامشده در سال 2020: یک مطالعه منتشر شده در مجله “Obesity Surgery” در سال 2020 نشان داد که عمل بایپس معده به کاهش فشار خون سیستولی (فشار خون در لحظه انقباض قلب) و فشار خون دیاستولی (فشار خون در لحظه انبساط قلب) در افراد مبتلا به چاقی مفرط کمک میکند. این مطالعه نشان داد که پس از عمل بایپس معده، میانگین کاهش فشار خون در بیماران مشارکتکننده معنیدار بود.
- مطالعه انجامشده در سال 2018: یک مطالعه منتشر شده در “Journal of the American Medical Association” در سال 2018 نشان داد که عمل بایپس معده به بهبود فشار خون در افراد مبتلا به چاقی و دیابت نوع 2 کمک میکند. این تحقیق نشان داد که عمل بایپس معده میتواند به کاهش داروهای کنترل فشار خون نیز منجر شود.
- بررسیهای بیشتر در زمینه هورمونها: تحقیقات در زمینه تغییرات هورمونی پس از عمل بایپس معده نیز نشان میدهد که تغییرات در هورمونها میتواند به تنظیم فشار خون کمک کند. به عنوان مثال، کاهش هورمون گرلین (ghrelin) که افزایش اشتها را تحریک میکند، ممکن است به کاهش مصرف غذا و کاهش وزن منجر شود.
سخن پایانی
تأثیر عمل بایپس معده بر فشار خون مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاکی از تأثیرات گوناگونی بودند. بایپسمعده معمولاً به کاهش وزن کامل و بهبود کنترل دیابت نوع 2 منجر میشود، که این تأثیرات میتوانند در کاهش فشار خون نقش داشته باشند.
از طرف دیگر، افزایش گلوکز خون پس از وعدههای غذایی و تغییر در سطح هورمونها ممکن است به تأثیراتی منفی بر فشار خون منجر شوند. برای انطباق بهتر با این تأثیرات، نیاز به پیگیری بلندمدت و مطالعات بیشتر در این زمینه وجود دارد.